Thơ Boris Pasternak - Phần 29

16.TÂM HỒN

Hồn ta – người che chở

Bao bè bạn quanh ta

Ngươi trở thành hầm mộ

Cho người bị khảo tra.

Ngươi ướp thân xác họ

Dâng họ những vần thơ

Như cây đàn nức nở

Khóc than họ đến giờ.  

Giữa cái thời ích kỷ

Vì nỗi sợ, lương tâm

Ngươi trở thành chiếc lọ

Đựng những nắm tro tàn.

Những khổ đau của họ

Đè trĩu nặng trên lưng

Ngươi bốc mùi tử khí

Của xác chết, mộ phần.

Hồn ta là nghĩa địa

Những gì thấy nơi này

Đem nghiền như cối xay

Trộn vào nhau tất cả.

Cứ nghiền như vậy nhé

Những gì đã cùng ta

Gần bốn chục năm qua

Thành đất mùn nghĩa địa.

1956

Душа

Душа моя, печальница

О всех в кругу моем,

Ты стала усыпальницей

Замученных живьем.

Тела их бальзамируя,

Им посвящая стих,

Рыдающею лирою

Оплакивая их,

Ты в наше время шкурное

За совесть и за страх

Стоишь могильной урною,

Покоящей их прах.

Их муки совокупные

Тебя склонили ниц.

Ты пахнешь пылью трупною

Мертвецких и гробниц.

Душа моя, скудельница,

Всё, виденное здесь,

Перемолов, как мельница,

Ты превратила в смесь.

И дальше перемалывай

Всё бывшее со мной,

Как сорок лет без малого,

В погостный перегной.

17.MÙA THU

Vừa lướt qua đây móng tay đầy bí ẩn

-  Muộn rồi, thôi ngủ, rồi sẽ hiểu ra

Một khi chưa ai thức ta dậy, em à

Không ai được chạm vào em như anh chạm.

Anh chạm vào em! Dù môi anh như đồng

Xúc động như khán phòng trước thiên bi kịch

Nụ hôn như mùa hạ. Chậm chạp và chậm chạp

Và chỉ sau này mới đổ xuống cơn giông.

Uống như chim. Ngây ngất đến tận cùng

Những vì sao từ từ chảy vào thực quản

Những chú sơn ca mở mắt và rung động

Uống cạn từng giọt nhỏ của trời đêm.

1918

Осень

Здесь прошелся загадки таинственный ноготь.

- Поздно, высплюсь, чем свет перечту и пойму.

А пока не разбудят, любимую трогать

Так, как мне, не дано никому.

Как я трогал тебя! Даже губ моих медью

Трогал так, как трагедией трогают зал.

Поцелуй был как лето. Он медлил и медлил,

Лишь потом разражалась гроза.

Пил, как птицы. Тянул до потери сознанья.

Звезды долго горлом текут в пищевод,

Соловьи же заводят глаза с содроганьем,

Осушая по капле ночной небосвод.

Thơ Boris Pasternak - Phần 28

15.GIÓ

Ai sẽ sống và sẽ được tôn vinh

Ai phải chết và chịu điều phỉ báng –

Người biết rõ là những tên xu nịnh

Chỉ một loài nịnh hót có uy quyền.

Sẽ không ai biết điều gì xảy ra

Puskin là vinh quang hay chẳng

Không cần chi đến những trang luận án

Cho những dòng ánh sáng đã rót ra.

Nhưng Blok, may mắn thay, không vậy

Đối với anh, chuyện đó, khác với người

Anh không xuống với ta từ Sinai

Và không coi ta như là con cái.

Anh nổi tiếng không theo chương trình nào

Mãi đứng ngoài trường phái và chính thể

Anh không được tạo bằng những bàn tay

Và không áp đặt ta cùng ai cả.

_______________

Anh lộng gió và anh như ngọn gió

Ngọn gió gào trong thái ấp những ngày

Như ở đó có một người đuổi ngựa

Nói trên phía đầu những chiếc bánh xe.

Và từ thời ông nội anh đã sống

Bằng tâm hồn trong sáng một con người

Chính vì thế những gì không nhỏ mọn

Đứa cháu sau này không để buông xuôi.

Ngọn gió này xuyên qua dưới xương sườn

Vào tâm hồn, suốt bấy nhiêu năm tháng

Và tiếng xấu cũng như cả tiếng thơm

Nhắc đến trong thơ để thơ cất tiếng.

Ngọn gió này khắp nơi. Anh ở nhà

Trong làng mạc, trong mưa, trong cây cỏ

Trong thơ ca của tập thơ thứ ba

Trong cái chết, trong “Mười hai chiến sĩ*”.

1956

_________

*Một tác phẩm của Blok

Ветер

(Четыре отрывка о Блоке)

Кому быть живым и хвалимым,

Кто должен быть мертв и хулим, —

Известно у нас подхалимам

Влиятельным только одним.

Не знал бы никто, может статься,

В почете ли Пушкин иль нет,

Без докторских их диссертаций,

На все проливающих свет.

Но Блок, слава богу, иная,

Иная, по счастью, статья.

Он к нам не спускался с Синая,

Нас не принимал в сыновья.

Прославленный не по програме

И вечный вне школ и систем,

Он не изготовлен руками

И нам не навязан никем.

____

Он ветрен, как ветер. Как ветер,

Шумевший в имении в дни,

Как там еще Филька-фалетер

Скакал в голове шестерни.

И жил еще дед-якобинец,

Кристальной души радикал,

От коего ни на мизинец

И ветреник внук не отстал.

Тот ветер, проникший под ребра

И в душу, в течение лет

Недоброю славой и доброй

Помянут в стихах и воспет.

Тот ветер повсюду. Он — дома,

В деревьях, в деревне, в дожде,

В поэзии третьего тома,

В «Двенадцати», в смерти, везде.

Thơ Boris Pasternak - Phần 27

14.KHÔNG ĐỀ

Hay hờn dỗi, vốn rụt rè thường nhật

Em tôi cháy lên như lửa bây giờ

Hãy cho phép anh giam cầm vẻ đẹp

Trong ngôi nhà rất tăm tối của thơ.

Hãy xem kìa, đang thay hình đổi chỗ

Như lửa cháy lên quanh cả chao đèn

Căn phòng nhỏ, và mép tường, cửa sổ

Và bóng, hình của cả anh và em.

Giờ em đang ngồi trên chiếc đi-văng

Và co chân theo kiểu như người Thổ.

Dù dưới ánh sáng hay bóng tối đen

Em đều tranh luận giống như trẻ nhỏ.

Vẻ mơ màng, bàn tay em xâu chuỗi

Để lăn ra trên váy những hạt cườm

Dáng vẻ ngoài của em buồn quá đỗi

Và những lời trò chuyện thật giản đơn.

Lời tình yêu tuôn ra, và em đúng.

Anh nghĩ ra tên gọi khác cho em.

Tất cả lời, cả thế giới, vì em

Anh thay tên khác nếu như em muốn.

Chẳng lẽ cái vẻ bên ngoài u ám

Thể hiện tầng sâu tình cảm của em

Tầng sâu bí ẩn của tim lấp lánh?

Nhưng tại vì sao mắt đượm vẻ buồn?

1956

Без названия

Недотрога, тихоня в быту,

Ты сейчас вся огонь, вся горенье,

Дай запру я твою красоту

В темном тереме стихотворенья.

Посмотри, как преображена

Огневой кожурой абажура

Конура, край стены, край окна,

Наши тени и наши фигуры.

Ты с ногами сидишь на тахте,

Под себя их поджав по-турецки.

Все равно, на свету, в темноте,

Ты всегда рассуждаешь по-детски.

Замечтавшись, ты нижешь на шнур

Горсть на платье скатившихся бусин.

Слишком грустен твой вид, чересчур

Разговор твой прямой безыскусен.

Пошло слово любовь, ты права.

Я придумаю кличку иную.

Для тебя я весь мир, все слова,

Если хочешь, переименую.

Разве хмурый твой вид передаст

Чувств твоих рудоносную залежь,

Сердца тайно светящийся пласт?

Ну так что же глаза ты печалишь?

Thơ Boris Pasternak - Phần 26

13.LÀM NGƯỜI NỔI TIẾNG LÀ KHÔNG ĐẸP

Làm người nổi tiếng là không đẹp

Đâu phải vì nổi tiếng mới lên cao

Những giấy tờ, lưu trữ đừng tích cóp

Trước những trang bản thảo chớ nôn nao.

Mục đích của sáng tạo là dâng hiến

Đâu phải vì thành tích, tiếng ồn ào

Đem biến mình thành những lời truyền miệng

Cho người đời, thật xấu hổ làm sao.

Ta cần sống khiêm nhường, không tự bạch

Phải sống sao, bởi suy xét cho cùng

Để tiếng gọi tương lai nghe thấy hết

Nhận về tình luyến ái của không trung.

Cần phải biết để chừa ra khoảng trống

Trong số phận mình, không phải trong thơ

Trong cuộc đời có những chương, những đoạn

Cần tô đậm lên cho khỏi lu mờ.

Và phải biết đắm chìm vào quên lãng

Trong vô danh giấu những bước chân ta

Như làng mạc ẩn mình trong sương sớm

Sương khói mịt mù không thể nhìn ra.

Những kẻ khác theo bước chân sống động

Bám gót ta đi qua chặng đường mình

Nhưng đành ngậm ngùi nhìn lên chiến thắng

Mặc người đời, ta không phải bận tâm.

Và phải biết không một tấc ngắn ngủi

Đừng để đánh mất gương mặt con người

Cần phải sống làm một người sôi nổi

Và vui tươi cho đến cuối cuộc đời.

1956

Быть знаменитым некрасиво

Быть знаменитым некрасиво.

Не это подымает ввысь.

Не надо заводить архива,

Над рукописями трястись.

Цель творчества самоотдача,

А не шумиха, не успех.

Позорно ничего не знача,

Быть притчей на устах у всех.

Но надо жить без самозванства,

Так жить, что бы в конце концов

Привлечь к себе любовь пространства,

Услышать будущего зов.

И надо оставлять пробелы

В судьбе, а не среди бумаг,

Места и главы жизни целой

Отчеркивая на полях.

И окунаться в неизвестность,

И прятать в ней свои шаги,

Как прячется в тумане местность,

Когда в ней не видать ни зги.

Другие по живому следу

Пройдут твой путь за пядью пядь,

Но пораженья от победы

Ты сам не должен отличать.

И должен ни единой долькой

Не отступаться от лица,

Но быть живым, живым и только,

Живым и только до конца.