Thứ Bảy, 29 tháng 9, 2018

Thơ Boris Pasternak - Phần 25



12.TA MUỐN ĐẾN TẬN CÙNG

Trong tất cả ta muốn đến tận cùng
Đến tận cùng của bản chất sự vật
Trong tìm kiếm con đường, trong công việc
Và trong cơn náo loạn chân thành.

Ngày đã qua muốn hiểu tận căn nguyên
Đến tận cùng nguyên nhân của chúng
Đến nguồn gốc, căn cơ tường tận
Đến cốt lõi, đến trọng tâm.

Tất cả thời gian bằng sợi chỉ của mình
Bao trùm lên sự biến thiên, số phận
Ta sống, yêu và nghĩ suy, cảm nhận
Và ta tạo ra những phát minh.

Ôi, giá mà ta có thể theo ý muốn
Dù là chỉ được một phần
Thì ta sẽ viết ra tám dòng
Về tính chất của đam mê, say đắm.

Về những giấc mơ, những điều vi phạm
Những cuộc trốn chạy, truy lùng
Về sự hấp tấp không chủ tâm
Về những cùi tay, những bàn tay lành lặn.

Ta sẽ chỉ ra qui luật riêng của nó
Chỉ ra sự bắt đầu
Và nhắc lại tên sau
Bằng những chữ đầu tiên của họ.

Ta chia câu thơ như chia khu vườn
Bằng run rẩy mọi đường gân thớ thịt
Những cây gia sẽ mọc lên tươi tốt
Và nối đuôi nhau theo một lối mòn.

Ta mang vào thơ hơi thở của hoa hồng
Hơi thở bị làm cho nhàu nát
Bởi mùa cắt cỏ trên đồng những cây cỏ lác
Và tiếng rì rầm của những cơn giông.

Từng có một thời ông nhạc sĩ Sô-panh
Đã viết ra những giai điệu diệu kì như thế
Là của những nấm mồ, công viên, những khu rừng nhỏ
Ông đem chúng vào trong những tác phẩm của mình.

Để đạt đến sự vinh quang
Thì trò chơi và sự đau đớn –
Như mũi tên bắn thẳng
Chỉ từ cung nỏ rất căng.
1956


Во всем мне хочется дойти

Во всем мне хочется дойти
До самой сути.
В работе, в поисках пути,
В сердечной смуте.

До сущности протекших дней,
До их причины,
До оснований, до корней,
До сердцевины.

Всё время схватывая нить
Судеб, событий,
Жить, думать, чувствовать, любить,
Свершать открытья.

О, если бы я только мог
Хотя отчасти,
Я написал бы восемь строк
О свойствах страсти.

О беззаконьях, о грехах,
Бегах, погонях,
Нечаянностях впопыхах,
Локтях, ладонях.

Я вывел бы ее закон,
Ее начало,
И повторял ее имен
Инициалы.

Я б разбивал стихи, как сад.
Всей дрожью жилок
Цвели бы липы в них подряд,
Гуськом, в затылок.

В стихи б я внес дыханье роз,
Дыханье мяты,
Луга, осоку, сенокос,
Грозы раскаты.

Так некогда Шопен вложил
Живое чудо
Фольварков, парков, рощ, могил
В свои этюды.

Достигнутого торжества
Игра и мука -
Натянутая тетива
Тугого лука.


Thơ Boris Pasternak - Phần 24



10.CÂU CHUYỆN KINH HOÀNG

Rồi tất cả sẽ thay đổi xung quanh
Thủ đô rồi sẽ được xây dựng lại.
Nhưng nỗi sợ của trẻ bị bom thức dậy
Sẽ không tha cho đến mãi ngàn năm.  

Không thể nào quên được nỗi kinh hoàng
Nỗi kinh hoàng hằn trên bao gương mặt
Và quân thù rồi đây sẽ trăm lần
Cho điều nàychúng phải trả giá đắt.

Đời sẽ còn nhớ đến từng đợt súng
Rồi thời gian sẽ tính sổ hoàn toàn
Khi chúng làm những gì chúng muốn
Như vua Hêrôđê  Bêlem*. 

Rồi sẽ đến một thời đại tốt hơn.
Và những nhân chứng rồi đây biến mất.
Nhưng nỗi đau của những người tàn tật
Thì không thể nào quên.
1941
______________
*Nhà thơ so sánh quân xâm lược với vua Hêrôđê  Bêlemngười đã ra lệnh giếtrất nhiều trẻ sơ sinh vì hy vọng trong số này có Giêsu vừa mới ra đời (Phúc ÂmMathiơ, 2: 7-12)

Страшная сказка

Все переменится вокруг.
Отстроится столица.
Детей разбуженных испуг
Вовеки не простится.

Не сможет позабыться страх,
Изборождавший лица.
Сторицей должен будет враг
За это поплатиться.

Запомнится его обстрел.
Сполна зачтется время,
Когда он делал, что хотел,
Как ирод в вифлееме.

Настанет новый, лучший век.
Исчезнут очевидцы.
Мученья маленьких калек
Не смогут позабыться. 


11.MÙA XUÂN

Mùa xuân này mọi thứ đều đặc biệt
Tiếng của bầy chim sẻ hót hay hơn
Ngay cả tôi cũng không sao tả được
Vẻ dịu êm, trong sáng ở trong lòng.

Cả suy nghĩ rồi viết ra khác hẳn
Quãng trầm to ở trong bản đồng ca
Và giọng mạnh mẽ mà ta nghe ra
Là của vùng đất đai vừa giải phóng.

Và hơi thở mùa xuân của quê hương
Đem dấu vết của mùa đông rửa sạch
Khỏi không gian và quầng thâm từ mắt
Của người Slavơ một thuở đau thương.

Khắp mọi nơi hoa cỏ sắp nảy mầm
Và đường phố Praha cổ kính
Đang lặng im và quanh co uốn lượn
Nhưng sẽ vang lên như những bờ mương.

Những truyền thuyết của Morava và Séc
Và Xécbi với khát vọng mùa xuân
Sẽ xé toang bức màn che vô quyền
Như bông hoa nở bừng từ dưới tuyết.

Màn khói cổ tích trùm lên mọi thứ
Như vòng xoắn ốc trên những bức tường
Trong tư dinh dát vàng của quận công
Hay nhà thờ Thánh Vasily rực rỡ.

Với kẻ mộng mơ, kẻ thức canh khuya
Thì Moskva là nơi thân quí nhất
Hắn ngồi nhà, bên nguồn văn bản gốc
Của những gì cho thời đại nở hoa.
1944


Весна

Все нынешней весной особое,
Живее воробьев шумиха.
Я даже выразить не пробую,
Как на душе светло и тихо.

Иначе думается, пишется,
И громкою октавой в хоре
Земной могучий голос слышится
Освобожденных территорий.

Весеннее дыханье родины
Смывает след зимы с пространства
И черные от слез обводины
С заплаканных очей славянства.

Везде трава готова вылезти,
И улицы старинной Праги
Молчат, одна другой извилистей,
Но заиграют, как овраги.

Сказанья Чехии, Моравии
И Сербии с весенней негой,
Сорвавши пелену бесправия,
Цветами выйдут из-под снега.

Все дымкой сказочной подернется,
Подобно завиткам по стенам
В боярской золоченой горнице
И на Василии Блаженном.

Мечтателю и полуночнику
Москва милей всего на свете.
Он дома, у первоисточника
Всего, чем будет цвесть столетье. 


Thơ Boris Pasternak - Phần 23


8.YÊU NGƯỜI KHÁC

Yêu người khác – cây thập ác nặng nề
Em tuyệt vời, không quanh co, khúc khuỷu
Và điều bí ẩn của vẻ đẹp kia
Lời giải đáp tìm ra anh xin chịu.

Giữa mùa xuân anh nghe tiếng thì thầm
Tiếng xạc xào của những điều chân lý
Em sinh ra từ dòng dõi trâm anh
Ý nghĩ em vô tư như không khí.

Rất dễ thức giấc và rất dễ nhìn
Những lời bẩn từ trong tim rũ sạch
Sống mà không xả rác theo thời gian
Tất cả đấy chỉ là điều khôn vặt.
1931

Любить иных - тяжелый крест

Любить иных - тяжелый крест,
А ты прекрасна без извилин,
И прелести твоей секрет
Разгадке жизни равносилен.

Весною слышен шорох снов
И шелест новостей и истин.
Ты из семьи таких основ.
Твой смысл, как воздух, бескорыстен.

Легко проснуться и прозреть,
Словесный сор из сердца вытрясть
И жить, не засоряясь впредь,
Все это - не большая хитрость.


9.NGƯỜI ĐỘC THÂN

Thật buồn bã trong vườn
Vườn mỗi ngày mỗi đẹp.
Giá năm này  vườn
Sẽ tràn đầy hạnh phúc.

Nhưng nơi  của mình
Người  không còn thương
Cho gia đình sơ tán
Đ đi ra chiến trường.

Một mìnhkhông vợ con
 bên nhà hàng xóm
 đó đ ngóng trông
Đợi chờ tin chiến thắng.

Thường lui tới khu vườn
Và ra điểm đóng quân
Buổi hoàng hôn thường ngó
Về hướng Xmôlen.

Trong vẻ đẹp chiều hôm
Gần Vyazma anh dũng
Rầm rập chạy trên đường
Những xe hàng năm tấn.

Ông chưa già đến nỗi
Lời trách của tuổi xanh
Khẩu súng săn của ông
Trẻ hơn hai mươi tuổi.
1941

Бобыль

Грустно в нашем саду.
Он день ото дня краше.
В нем и в этом году
Жить бы полною чашей.

Но обитель свою
Разлюбил обитатель.
Он отправил семью,
И в краю неприятель.

И один, без жены,
Он весь день у соседей,
Точно с их стороны
Ждет вестей о победе.

А повадится в сад
И на пункт ополченский,
Так глядит на закат
B направленьи к смоленску.

Там в вечерней красе
Мимо вязьмы и гжатска
Протянулось шоссе
Пятитонкой солдатской.

Он еще не старик
И укор молодежи,
А его дробовик
Лет на двадцать моложе.